تحلیل آیت الله جوادی از اثر اجتماعی توحید در کلام امام جواد (ع)

توحید انسان را از اضطراب و استرس، و خدای ناکرده از اختلاس، حقوق‌های نجومی، زیرمیزی، رومیزی، رشوه و ربا نجات می‌دهد.

یکی از بیانات نورانی امام جواد(سلام‌الله‌علیه) این است:

«مَنْ أَصْغی إِلی ناطِق فَقَدْ عَبَدَهُ، فَإِنْ کانَ النّاطِقُ عَنِ اللّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللّهَ، وَ إِنْ کانَ النّاطِقُ یَنْطِقُ عَنْ لِسانِ إِبْلیسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلیسَ».

این سخن به همه ما هشدار می‌دهد که مراقب فضای مجازی باشیم.

بارها عرض شده است که این فضا، فضای حقیقی است نه فضای مجازی؛ زیرا سیم حقیقت نیست که بی‌سیم آن مجازی شود، و تصویر تلویزیون و شیشه حقیقت نیست که بی‌شیشه مجازی به حساب آید. هر جا اندیشه منتقل می‌شود، آن فضا حقیقی است. بنابراین این فضا نیز فضای حقیقی است.

فرموده‌اند انسان هنگامی که کتابی می‌خواند، صحنه‌ای را می‌بیند، فیلمی را تماشا می‌کند یا به سخن کسی گوش می‌دهد، در حقیقت او را عبادت می‌کند. اگر آن کتاب یا فیلم از خدا و پیامبر سخن بگوید، مخاطب در واقع خدا و پیامبر را عبادت کرده است؛ و اگر از هوا، زمین، آسمان و مطالب بیهوده سخن بگوید، مخاطب همان‌ها را عبادت می‌کند.

وجود مبارک حضرت امیر(علیه‌السلام) در جریان تبعید ابوذر به ربذه فرمودند: ابوذر، ربذه جایی است که نه آب دارد و نه هوای مناسبی برای زندگی؛ اما بدان اگر تمام سطح زمین چنان شود که هیچ چیز از آن نروید و حتی قطره‌ای باران از آسمان نبارد، باز هم خداوند می‌تواند بنده‌اش را اداره کند.

این چه توحیدی است؟ با چنین اعتقادی، انسان کاملاً آسوده‌خاطر می‌شود. ابوذر عرض کرد: من می‌دانم و کاملاً مطمئن هستم. بیان‌هایی مشابه این سخن نورانی از حضرت امیر(علیه‌السلام) از وجود مبارک امام جواد(سلام‌الله‌علیه) نیز نقل شده است.

این توحید، انسان را از اضطراب و استرس و خدای ناکرده از اختلاس، حقوق‌های نجومی، زیرمیزی، رومیزی، رشوه و ربا نجات می‌دهد. فرموده‌اند که تمام روزی‌های حلال در اختیار ذات اقدس الهی است.

هرچه انسان عالم‌تر باشد و خلوص او بیشتر شود، اثر سخنش افزون‌تر خواهد بود و جامعه بیشتر آن را مراعات می‌کند. جامعه تفاوت احتمالی میان گفتار و رفتار ما را درک می‌کند و هرگز نسبت به دین بدبین نمی‌شود؛ بلکه می‌گوید این افراد بد عمل کرده‌اند و این مسئله باید به وسیله شما بزرگان حل شود. شما پیشوایان دین هستید. سعی کنید ان‌شاءالله مسجدها را همواره با سخنان عالمانه از قرآن و روایات اداره کنید. در این صورت، اثر سخن شما هم در خود انسان عمیق‌تر خواهد بود و هم در جامعه.

منبع: درس اخلاق در تاریخ ۱۳۹۷/۰۵/۱۸